Ik weet niet hoe het met jou zit, maar er is iets magisch aan het moment dat je een fles opent en de eerste bruisende bubbels je tegemoet komen. Ja toch? Dat lichte pssst van de kroonkurk, die subtiele geur van vers fruit en gist—ja, ik vind Pét Nat een feestje in een fles. Maar wat maakt deze wilde, ongefilterde mousserende wijn nou zo anders, misschien wel uniek? Het wordt tijd om dit samen eens te gaan ontdekken, want wat is nou Pét Nat!
Een Oude Methode die Terug is van Nooit Weggeweest
Pét Nat, voluit Pétillant Naturel, wordt gemaakt volgens de Mèthode Ancestrale. Klinkt chic, maar eigenlijk is dit de meest spontane manier om een wijn mousserend te maken. Geen ingewikkelde tweede gisting zoals bij Champagne, maar gewoon bottelen terwijl de eerste gisting nog bezig is. De suikers en gisten doen hun werk in de fles, en voilà: een natuurlijke bruis zonder extra toevoegingen. Het resultaat? Een natuurlijke bruis, zonder toevoegingen of strikte regels. En ja, soms betekent dat de wijn een tikkeltje onvoorspelbaar is, dat maakt het juist ook zo spannend!
Pétillant Naturel
Het Speelse, Natuurlijke Broertje van Champagne
Je hebt vast weleens een fles champagne ontkurkt en genoten van die verfijnde bubbels. Wist je dat deze hippe, ongefilterde mousserende wijn een geschiedenis kent die teruggaat tot de 16e eeuw?! Zo ver terug? Jazeker!
De oudste gedocumenteerde verwijzing naar de méthode ancestrale, waarmee Pét Nat wordt gemaakt, en de ontdekking van mousserende wijn stamt uit 1531 en is verbonden aan de Benedictijner Abdij van Saint-Hilaire in Limoux, Zuid-Frankrijk. In deze abdij ontdekten monniken dat hun witte wijn, waarschijnlijk gemaakt van de witte Mauzac-druif, spontaan begon te bruisen in de fles. Die arme monniken helemaal in de stress natuurlijk!
Dit bruisen gebeurde omdat ze de wijn bottelden terwijl de gisting nog niet volledig voltooid was, de sufferds, de wijn die gistte dus verder in de fles, waardoor er koolzuurgas ontstond dat nergens heen kon en zo begon de wijn te bruisen.
Dit gebeurde dus al lang voordat Champagne zijn beroemde status kreeg wanneer in de 17de eeuw deze methode werd verfijnd die de basis legde voor de Champagnemethode. Gelukkig dat de Monniken per ongeluk de magie van Pét Nat ontdekte zeg!
De Vrijheid van de Wijnmaker, is een Plezier voor de Drinker
In tegenstelling tot champagne, waar strikte wetgeving bepaalt welke druiven mogen worden gebruikt en hoe lang de wijn moet rijpen, is Pét-Nat (tegenwoordig) een speeltuin voor wijnmakers. Van witte tot rode, oranje en rosé varianten werkelijk alles kan. Soms van één druivensoort, soms een wilde blend. De bubbels zijn vaak zachter dan bij champagne, en de wijnen zijn licht, feestelijk en bovenal heerlijk doordrinkbaar, gevaarlijk lekker dus. Geen complexe etiquette, maar puur plezier in een flesje.
Verwacht het Onverwachte! Een ‘stoute’ fruitigheid
Het leuke aan Pét Nat? Geen twee flessen zijn dus exact hetzelfde. Afhankelijk van de druif en de regio kan het spectrum variëren van fris en fruitig met tonen van groene appel en citrus tot bloemig met hints van perzik en honing wanneer we praten over een wijn gemaakt van witte druiven. Wanneer ze rode druiven hebben gebruikt kunnen ze ruiken naar vers geplukte aardbeien tot aan de zoete aardse ‘groene smaak van verse vijgen. Sommige hebben zelfs een funky, licht boerse toets door de wilde gisting, wat dan weer niet persé mijn voorkeur heeft, integendeel, geef mij maar die ‘stoute’ fruitigheid. Extra speels: omdat ze ongefilterd zijn, kan er wat troebelheid of bezinksel in de fles zitten. Maar hé, dat is toch gewoon puur karakter!
Wanneer drink je Pét Nat?
Een belangrijke vraag! Omdat deze wijnen vaak iets wilder zijn, kunnen ze best wat avontuur in pairing gebruiken. Een frisse, fruitige Pét Nat doet het bijvoorbeeld geweldig bij oesters, ceviche of burrata met tomaat en basilicum. Heb je een funky, iets boersere variant? Die kan verrassend goed samen met Aziatische gerechten vanwege z’n umami smaak of juist zachte kazen.
Pét Nat is veelzijdig: perfect als frisse start van de avond, maar net zo geschikt voor een ontspannen weekendmiddag. Met een vaak lager alcoholpercentage kun je zonder schuldgevoel genieten. Zit je aan een lange eettafel en weet je even niet meer wat te kiezen? Pét-nat is your friend!
Schenk de wijn vooral niet in een champagne flûte, dat is gewoon zonde van de wijn, het verliest al z’n rebelsheid.
Nog even snel een pro-tip: schud de fles niet (tenzij je een mini-vulkaan op tafel wilt), maar schenk voorzichtig uit. Of je nu helder of met depot drinkt, hangt helemaal van jou af.
Wist je dat je een kroonkurk van een Pét Nat fles eigenlijk altijd kunt hergebruiken om de fles af te sluiten wanneer je hem niet in één keer zou leegdrinken? Soms sluit hij zelfs zo goed, dat je opnieuw een flesopener nodig hebt. Een Pét Nat is het lekkerste wanneer hij tussen de 6°C én 8°C.
Probeer het zelf gewoon eens. Pét-nat is een wijn die je moet ervaren. Het is rauw, speels en altijd verrassend. Dus trek die kroonkurk open, schenk in en laat je verrassen door een van de meest spontane bubbels die de wijnwereld te bieden heeft!
Waarom Iedereen Opeens Pét Nat Wil!
Natuurlijke wijnen zitten in de lift, ze zijn gewoon hip! En Pét Nat? Die past perfect in dat plaatje: minimale interventie, maximale expressie. Kleine wijnmakers over de hele wereld experimenteren erop los, van Frankrijk (de Loire is zo een hotspot!) tot Australië en Californië. En eerlijk? Dat nonchalante karakter — kroonkurk in plaats van zo’n deftige muselet en kurk — geeft het een relaxte, bijna rebelse uitstraling. Ook hebben de labels van deze wijnen een enorm creatieve uitstraling, het kan eigenlijk niet gek genoeg, zo zijn er dan ook weinig tot geen regels over hoe het label eruit moet zien. Pét Nat is wijn zonder pretentie, en dat maakt ‘m voor mij zo aantrekkelijk.
Dus Pét Nat is eigenlijk gewoon de ruwe diamant onder de bubbels: gewoon spontaan, levendig en altijd een verrassing. Net zoals ik! Neh grapje, *knipoog*. Het is de wijn voor avontuurlijke wijndrinkers, voor mensen die houden van het onverwachte en voor iedereen die wel eens buiten de gebaande paden wil proeven. Dus, ben jij klaar voor een glas ongetemde bruis? Ik wel hoor! Dus om je alvast op weg te helpen, hieronder vind je een paar leuke Pét Nat’s die ik alvast met jullie wil delen. Of kijk éven bij mijn “natuurlijke” Karakterbox én bestel een doosje met spannende wijnen voor jezelf en je vrienden.
-----------------
Persoonlijke Proefnotities
Hieronder vind je verschillende Pét Nat's die ik de afgelopen periode heb geproefd en zelf zeer enthousiast over ben.
Curvos Pét Nat - € 8,99
Streek, Land: Vinho Verde, Portugal | Druif: Loureiro, Fernão Pires | Alcohol: 12.5% | kleur: wit/orange | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: geen toegevoegde sulfieten, ongefilterd | Waar verkrijgbaar: Gewoon bij de Albert Heijn
Het is een verrassend leuke wijn, met een frisse zachte smaak, subtiel prikkelend, met geuren van peer, appel én meloen. In de wijn, vind je wat ‘zwevende’ deeltjes, de gistcelletjes, dat hoort zo, de wijn is nog een beetje troebel, omdat hij niet wordt gefilterd.
Op deze manier blijven de lekkere bubbeltjes in de fles, én zorgen de gistcellen ook nog voor wat meer diepgang in de smaak.
De wijn is een blend gemaakt van de druivenrassen Loureiro én Fernão Pires, twee inheemse rassen uit Portugal. En wat leuk is aan deze fles, er zit geen kurk in, maar is afgesloten met een kroonkruk, zo’n bierflesdopje je weet wel, dus je hebt alleen een flesopener nodig, of jij bent zo iemand die kan toveren met bierflesjes openen, want ik kan dat sowieso niet. Wanneer ga jij hem proberen?
Tushpa x Lab Pét Nat Lalvari 2023
Streek, Land: Tavush, Armenië | Druif: Lalvari | Alcohol: 12.5% | Kleur: wit | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: Geen toegevoegd sulfiet. | Waar verkrijgbaar: niet in Nederland beschikbaar
Nog zo’n inheemse druif uit Armenië die maar weinig aanplant kent, en de eerste keer dat ik ermee kennismaakte was ik verkocht. Het was van een ander Armeens wijnhuis en ik dacht meteen ‘dit past in mijn straatje’, dus wilde ik natuurlijk ook deze Pét Nat proberen gemaakt van Lalvari, dat maar zo’n paar hectare aanplant kent in heel Armenië.
Lekker fris, levendig, mooi in balans. Prachtige zuren, citrus fruit en groene appels, en een lichte kruidigheid. Een beetje berglucht in de fles. Een zachte mousse, een beetje gistig op de neus. Gewoon een wijn met een echte bite. Mjammy.
Dakishvili Kisi 2022 Pét Nat - € 22,95
Streek, Land: Kakheti, Georgië | Druif: Kisi | Alcohol: 13.0% | Kleur: wit/orange | Op dronk: Nu | Waar verkrijgbaar: bij Ghvino.nl
Een Pét Nat uit het verre Georgië, en een leuke wijn die een interessante kant van de Kisi druif laat zien. Een Georgische druif, die ik zelf graag drink, maar dit is wel een ander ‘niveautje hoor’. De wijn heeft een goudgele kleur en een mooi subtiele bubbel. Een beetje boers in de neus wellicht, maar heet ook een vol fruitig karakter van peer, vlierbloesem, grapefruit, wilde perzik, meloen, sinaasappelschil, citroen. Een lekker ruim mondgevoel met een ‘prikkeltje’ van gember en gekarameliseerde banaan. Lekker gekoeld serveren dan is deze expressieve ‘Kisi’ op z’n best.
“Bubbles” by Yetti & the Kokonut 2022
Streek, Land: McLaren Vale, Australië | Druif: Savagnin | Alcohol: 12.9% | Kleur: wit/orange | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: Biodynamisch & geen toegevoegde sulfieten | Waar verkrijgbaar: nog niet in Nederland
Ik had al het geluk hun fantastische rosé te proeven die ik er al net zo tof uit vond zien en die kleur! En nu het plezier om hun ‘bubbles’ ook eens te proeven. Super verfrissende bubbels met aroma’s van een zachte rijpe peer. In de mond een zachte bubbel, met zacht fruit, bloemig, citroen curd allemaal dansend in je mond. Wat een ‘excitement’ in je glas, het is echt een spel aan aroma’s. Eerlijk? 1 glas is gewoon niet genoeg, je wilt er gewoon nog één.
Chateau Amsterdam Moscatel (ES) + Pétillant Naturel 2022 - € 13,95
Streek, Land: Priorat, Spanje & gemaakt in NL | Druif: Moscatel | Alcohol: 12.9% | Kleur: wit/orange | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: geen toegevoegde sulfieten, ongefilterd | Waar verkrijgbaar: nog niet in Nederland
Ik ben altijd al fan geweest van het innoverende idee achter de ‘Urban Winery’ in Amsterdam, en zo ook hun hele marketing. Dus een ‘kek flesje’ Pét Nat op tafel dan zit je met deze spannende wijn wel goed! Moscatel is van zichzel al een druif met een expressief karakter dat zich ook mooi leent wanneer er Pét Nat van gemaakt wordt.
Deze Pét Nat heeft een frisse, knisperende, sprankelende, haast explosief, karakter. Geuren van lychee, bloemen als rozen met de verfrissende smaken van grapefruit, wilde perziken, citroenzest en lychee op siroop. Lekker droge bubbel met een goed zuurtje. Heerlijke aperitief wijn!
Tushpa x Lab Pét Nat Banant 2023
Streek, Land: Tavush, Armenië | Druif: Banant | Alcohol: 12.5% | Kleur: wit | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: ongefilterd. Waar verkrijgbaar: niet in Nederland beschikbaar
Banant een heel bijzonder inheemse druif uit het noorden van Armenië, een druif die nog maar weinig voorkomt én nieuw leven in wordt geroepen door de nieuwe jongere generatie wijnmakers. En ik mocht deze mooie Pét Nat proeven. Plezierig, levendig en een sprekende bubbel. Een mooie mineraliteit, heel gaaf met die ‘extra droge’ smaakbeleving. Hint van tropisch fruit, abrikozen, nectarine, mango, ananas, kweepeer en toch ook die prachtig groene appel. Lekker zuurtje hoor en een mooie afdronk. ‘Gewoon echt lekker’.
Harkamp Pét Nat Orange - € 13,95
Streek, Land: Steiermark, Oostenrijk | Druif: Sauvignon Blanc | Alcohol: 11.5% | Kleur: wit/orange | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: Biodynamisch, geen toegevoegde sulfieten, ongefilterd | Waar verkrijgbaar: nog niet in Nederland
Ik had het plezier deze wijn te mogen proeven, met een exclusief gezelschap aan mensen maar ook aan andere bijzondere natuurwijnen allemaal uit de regio van Steiermark in het zuiden van Oostenrijk.
Naast dat het label je helemaal naar ‘binnenzoog’ en je het idee ga dat je een orange wijn te pakken hebt, had je juist een orange wijn én Pét Nat in één!
Een smaak explosie in je mond, levendig met een lichte bite doordat de wijn een week op z’n schilletjes geweekt heeft. Lekker verfrissend zuurtje, beetje gistig op de neus die gepaard gaan met citroenzest, citroen, grapefruit, mandarijn én sinaasappelschil. Ook een lichte kruidige toets, vlierbloesem en komquat. Gewoon vol energie deze toffe wijn! Jammer dat we hem hier nog niet kunnen krijgen, anders zou hij standaard in m’n koelkast liggen.
Oniric Pét Nat Rosé 2023 - € 13,99
Streek, Land: Penedès, Spanje | Druif: Garnacha | Alcohol: 11.5% | Kleur: wit/orange | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: Biologisch, geen toegevoegde sulfieten, ongefilterd, vegan | Waar verkrijgbaar: verscheidene aanbieders online.
Een Pét Nat met een toffe kleur én gemaakt van oude bush Vines, dus ook nog eens druiven vol van smaak, de druiven worden ook nog eens met de hand geplukt. De kleur is bijna aardbei rood te noemen, levendig en die prachtige fijne bubbel. Gewoon spannend zo’n glas om aan te beginnen! De wijn ruikt naar verse rode aalbessen, aardbeien en zure kersen. Heeft wat lichte kruidigheid in zich. In je mond heeft de wijn een vol mondgevoel is hij fris én gewoon lekker speels. Geef hem maar een lekker groot glas, doet hem goed.
Gevorkian Hay Pét Nat Areni Rosé 2021 - € 15,00
Streek, Land: Vayots Dzor, Armenië | Druif: Areni | Alcohol: 12.0% | Kleur: rosé | Op dronk: Nu | Waar verkrijgbaar: bij Drinkrituals.nl
Uiteraard kan het niet ontbreken aan een Armeense wijn, en deze Pét Nat was één van de eerste wijnen die ik mocht proeven toen ik daar was. Werkelijk een prachtexemplaar, spannend, fruitig, zuiver, een genot gewoon. Een wijn die je maar zou blijven bijschenken.
Een prachtige rosé kleur, met een subtiele mousse. In de neus lekker floraal, vers bosfruit, aardbeien, framboos, zure kersen. Echt een smaaksensatie, je zintuigen worden wel geprikkeld door de bubbel die wat kruidigheid in zich heeft van tijm wellicht rozemarijn. Lekker fris zuurtje en een lange afdronk. Heerlijk om van te genieten tijdens die zomerse dagen, en gastronomisch breed inzetbaar.
Tushpa x Lab Pét Nat Tozot 2023
Streek, Land: Vayots Dzor, Armenië | Druif: Tozot | Alcohol: 12.5% | Kleur: rood | Op dronk: Nu | Bijzonderheden: ongefilterd. Waar verkrijgbaar: niet in Nederland beschikbaar
Wat een toffe wijn, van een bijzondere inheemse Armeense druif, Tozot. Een druif met een lekker dik schilletje, waar hij een prachtige kleur uit tovert. Een wijn sterk aan rood fruit, van bosbessen, bramen, pruimen en kersen. Zelfs een verdwaalde framboos hier en daar en die hazelnoten in de finish geven hem een extra dimensie. Een mooie body en een goede bite, en door de subtiele bubbels zijn de tannines gewoon ‘rustig’. Doordat er wat sediment in de wijn zit, geeft dat een mooie dimensie in je glas, het geeft een mooie complexiteit. Een stoere, prachtige, levendige wijn, met een heel verrassende kleur. Gewoon een genot om naar de kijken, de bubbels laten je meevoeren in je gedachte, terwijl je zipt van deze prachtige spannende wijn.
Tout Ça 2021 - € 31,50
Streek, Land: Bugey, Frankrijk | Druif: Gamay | Alcohol: 11.5% | Kleur: rood | Op dronk: Nu tot 2030 | Bijzonderheden: Geen toegevoegd sulfiet.
Een wijn uit Bugey een relatief onbekende Franse wijnregio tegen de grens van Zwitserland aan. Deze Gamay is lekker sappig, lichtvoetig. Barst van het fruit en heeft een fijne bubbel. Het is weer eens wat anders een rode Pét Nat en het label is ook grandioos. Een wijn met ‘cult-status’, zoals ze in de wereld van ‘natuurwijn’ vinden.